Bezpieczne toalety w więzieniu to nie fikcja.

 

Czy Bierut otrzymywał tyle samo papieru toaletowego co obecni skazani? Czy Władysław Siła-Nowicki mógł brać prysznic, kiedy chciał i czy miał ciepłą wodę? Gdzie w łaźni można ukryć broń? Jakie są wymogi prawne dotyczące kącików sanitarnych? Jak zaprojektować więzienną toaletę, aby Osadzeni nie mogli użyć jej w sposób niezgodny z przeznaczeniem?


Wyposażenie więziennych toalet na przełomie lat.

Najstarszy funkcjonujący zakład karny mieści się w Rawiczu, który jako jednostka więzienna funkcjonuje od 1819 roku w budynkach opuszczonego klasztoru franciszkanów Braci Mniejszych. Na przestrzeni lat więzienie to zmieniało swój profil – początkowo było przeznaczone dla więźniów politycznych, później przebywali tutaj komuniści m.in. Bierut, Nowotko, Finder i Buczek. Natomiast w czasie okresu stalinowskiego więzienie „gościło” takich wybitnych Polaków jak: Kazimierz Pużak, Stanisław Skalski, Wiesław Chrzanowski, Władysław Bartoszewski, Kazimierz Moczarski, Wojciech Borzobohaty, Władysław Siła-Nowicki i wielu innych.

 

 

Zmiany, zmiany, zmiany w wyposażeniu toalet w więzieniach… ale czy ogromne?

 

  • W latach 80 XX wieku w więziennych kranach była tylko zimna woda, co więcej do 2012 r. pozbawionych ciepłej wody było 9 tysięcy cel (na około 22 tysiące).
  • Od 1990 r. Skazani otrzymywali jedną maszynkę do golenia na miesiąc, ta ilość zmieniła się dopiero w 2014 r. do 2 sztuk miesięcznie; w wyniku licznych skarg osadzonych dotyczących rdzy na najtańszych maszynkach już po kilku dniach od ich otrzymania.
  • W 1973 r. Osadzeni otrzymywali 100 gram szarego mydła na miesiąc, dopiero od 2014 r. mogą liczyć na szampon… 100 ml miesięcznie.
  • W 1990 r. skazani zaczęli otrzymywać papier toaletowy – 1 rolkę na miesiąc, dzięki czemu przestali się podcierać gazetami, a więzienne biblioteki przestały regulaminowo sprawdzać, czy w oddawanych książkach są wszystkie strony.
  • W 2014 r. liczba rolek papieru została podniesiona do 2 sztuk na miesiąc. Ta zmiana kosztowała Rząd aż 387 tysięcy złotych rocznie. Według Osadzonych ta ilość wciąż jest niewystarczająca i pozwala tylko na używanie go maksymalnie przez 3 tygodnie.
  • W 1997 r. Kodeks Karny Wykonawczy ustanowił artykuł 110 § 2, a co za tym idzie minimalny standard powierzchni celi więziennej. Co ciekawe, norma 3 m2 jest jedną z najniższych w Europie. Przykładowo można wskazać, że w Norwegii, Irlandii, Holandii, Grecji powierzchnia ta wynosi 10 m2. We Włoszech i Belgii jest to natomiast 9 m2, Chorwacji – 8 m2, Niemczech – 7 m2. W Hiszpanii, Rumunii i Bułgarii wynosi z kolei 6 m2.
  • Dopiero w 2014 r. udało się rozwiązać problem przeludnienia w prawie wszystkich zakładach w Polsce. Służba jednak nie mogła sobie pozwolić na zabudowę kącików sanitarnych, co w praktyce oznaczało, że toaletę od reszty celi oddzielała jedynie zasłonka.


Uwaga: Służba więzienna nie miała precyzyjnych danych dotyczących ilości cel, które miały coś więcej niż kawałek materiału, ale szacowali, że jest to mniej niż połowa. Dokładne dane mieli natomiast w kontekście zamontowanych pryszniców w celach – było ich dokładnie 509 (na 22 tysiące cel).

 

Higiena więzienna i wyposażenie łazienek dzisiaj.

W Polsce według danych z grudnia 2018 roku, istniało 81 zakładów karnych, którym podlegało dodatkowo 52 oddziały zewnętrzne. Oprócz tego do egzekwowania kary pozbawienia wolności służyło także 39 aresztów śledczych. Mogły one pomieścić nieco powyżej 80 tys. osób. Liczba osadzonych (skazanych i tymczasowo aresztowanych) wyniosła natomiast niewiele ponad 72 tys. Zgodnie z prawem minimalna powierzchnia w celi mieszkalnej przypadająca na skazanego wynosi
3 m2.

W wyjątkowych sytuacjach więźnia można umieścić w celi o powierzchni mniejszej niż 2m. W takich celach powinna znajdować się toaleta. Niestety więźniowie skarżą się, że część kącików sanitarnych w celach nadal nie ma pełnej zabudowy, a w łaźniach brak indywidualnych stanowisk prysznicowych, do których zobowiązuje nas wyrok Europejskiego Trybunału Praw z 15 grudnia 2015 r. Sprawie przyjrzał się na koniec 2018 Rzecznik Praw Obywatelskich. Niemniej r.

Wyniki były niepokojące. Nadal 666 kącików sanitarnych nie miało pełnej zabudowy, a w 78 łaźniach nie było wyodrębnionych indywidualnych stanowisk prysznicowych. Wciąż, zatem nie zakończono procesu zapewnienia minimum intymności przy utrzymywaniu higieny przez osoby pozbawione wolności. RPO krytycznie odnosi się również do rozwiązań, gdy jedyna w celi umywalka jest usytuowana poza kącikiem sanitarnym, w miejscu nieosłoniętym od reszty celi.

 

Bezpieczna toaleta w więzieniu to nie fikcja.

Artykuł 110 § 4 Kodeksu Karnego Wykonawczego określa podstawowe zasady, którymi powinno się kierować przy umieszczaniu skazanego w celi mieszkalnej. I tak bierze się pod uwagę w szczególności konieczność zapobiegania samoagresji i popełnianiu przestępstw w trakcie odbywania kary. To właśnie ten punkt sprawia, że dobór armatury łazienkowej nie jest więc wcale taki prosty i oczywisty.

W 2019 r. Najwyższa Izba Kontroli, czyli naczelny i niezależny organ kontroli państwowej z misją strażnika grosza publicznego, opublikowała wyniki kontroli przeprowadzonej w Polskich więzieniach. Z raportu możemy przeczytać, że liczba samobójstw rokrocznie od 2017 r. przekracza 20, natomiast samobójstwo próbuje popełnić ponad 150 osób rocznie, a usiłowania samobójcze, czyli sytuacje, w których Osadzony dokonują autoagresji mającej znamiona próby samobójczej, ale pozorowanej, o charakterze demonstracyjnym bez rzeczywistego zamiaru odebrania sobie życia w 2019 r. wynosiły prawie 200 zdarzeń. W 2017 r. liczba napaści na funkcjonariusza wynosiła 112 zdarzeń, natomiast już w 2018 r. – 148.

Służba więzienna oraz dostawcy mebli do cel Osadzonych i firmy produkujące wyposażenie sanitarne do więzień i zakładów penitencjarnych mają, zatem nie lada wyzwanie – dostarczyć takie produkty, których Więźniowie nie będą mogli wykorzystać w innym celu niż ten, do którego zostały przeznaczone.

Zestaw wandaloodporny Faneco zastosowany w nowoczesnej celi więziennej. 

 

Wyposażenie toalet więziennych - pomysłowość skazanych nie zna granic.

Życie za kratami zmusza, aby przystosować się do warunków i praw, którym ono się rządzi, co w dużym stopniu rozwija kreatywność u Osadzonych. Najbardziej oczywiste pomysły na stworzenie broni każdy z nas jest w stanie sobie wyobrazić – kawałki szkła z potłuczonego lustra, rozbita ceramiczna umywalka i wiele innych, ale czy wiedzieliście również, że Więźniowie na przestrzeni lat potrafili skonstruować takie wynalazki jak:

  1. Kastet z kawałka drutu owiniętego łazienkową zasłonką,
  2. Bat stworzony z drewnianego kija z żyletkami na sznurku,
  3. Shotgun zrobiony z metalowych nóżek łóżka z pociskami z główek od zapałek, baterii AA i uszkodzonych żarówek
  4. „Pasztetówa” czyli skarpeta wypełniona gruzem i kamieniami,Nunczako z nóg od taboretu i prześcieradła,
  5. Kusza zbudowana ze szczoteczek do zębów, gumek i kawałka sznurka.

Jednym z zadań strażników jest minimalizowanie tworzenia okazji do dewastacji oraz wykorzystywania, przedmiotów codziennego użytku w tym celu. Z pomocą przychodzą rozwiązania profesjonalnych firm z elementami wyposażenia dla więzień, które na etapie projektowania eliminują możliwość dewastacji.

 

Kreatywna broń stworzona w warunkach więziennych przez osadzonych. 

 

Bezpieczeństwo gwarantuje jedynie monolityczne stalowe akcesoria do więziennych toalet!

Stworzenie broni to jedno, ale jej ukrycie to zupełnie inny temat. Więźniowie wykorzystują do tego najróżniejsze przestrzenie: kolanka hydrauliczne, szpary w tynku czy płycie, pisuary, umywalki z otworami czy odpływy w łaźniach – w takich miejscach również chowają leki, używki i narkotyki. Jednym z działań prewencyjnych jest przygotowanie przestrzeni toalet oraz łazienek w więzieniach tak by ich zniszczenie czy wykorzystanie do kontrabandy było niemożliwe. Wymaga to jednak sięganie po kompleksowe rozwiązania.

 

Jak działa wandaloodporna kolekcja dla więziennictwa?

Stworzenie kolekcji produktów dedykowanych do więziennych cel wymaga licznych konsultacji z wykładnią prawa oraz z kwatermistrzami więziennymi. Największą bazą wiedzy jest jednak kontakt z byłymi Osadzonymi, aby ich oczami spojrzeć na ten problem. W końcu to oni wiedzą najlepiej, co może być zagrożeniem w toaletach i łaźniach więziennych.
W ten właśnie sposób powstała nasza wandaloodporna kolekcja wyposażenia ze stali.

Wandaloodporny zestaw Faneco ze stali nierdzewnej dedykowany do zakładów karnych 

Wyposażenie toalet ze stali nierdzewnej, kolejny krok do większego bezpieczeństwa.

Osadzeni, którzy nie chcą już kontynuować swojego życia, również mają swoje sposoby – od lat Więźniowie próbują odebrać sobie życie, wieszając się na łazienkowych haczykach i stelażach łóżek czy poprzez nacięcie żył za pomocą wyposażenia celi. Producenci wyposażenia specjalistycznego odpowiadają sobie na te pytania, projektując nowe rozwiązania – jak zagwarantować bezpieczeństwo użytkowania w celach i łaźniach więziennych.

Ciekawym przykładem są wieszaki łazienkowe z automatyczną zapadnią, która zamyka się niczym włącznik pod wpływem ciężaru. Banalne rozwiązanie, które nie dopuszcza do próby samobójczej, czy wykorzystania sprzętu w celu stworzenia broni. Takich rozwiązań jest jednak wciąż za mało.

 

Budżet nie jest hamulcem.

Według badań, wyposażenie wandaloodporne ze stali, mimo że swoją ceną różni się od podstawowych zestawów ceramicznych, gwarantuje bezpieczeństwo osadzonych oraz strażników. Wiele obiektów zdecydowało się już na współpracę z Faneco w ramach modernizacji istniejących Zakładów karnych oraz nowo budowanych aresztów przy komisariatach Policji. Kolejne realizacje są już w planach na kolejny rok.

Dział inwestycyjny Faneco współpracuje z generalnymi wykonawcami projektów Zakładów karnych, Aresztów Śledczych, zakładów poprawczych, pomieszczeń obserwacyjnych, pomieszczeń szczególnego nadzoru a także ośrodków zamkniętych dla osób psychicznie chorych.

Wandaloodporny komplet wyposażenia Faneco ze stali nierdzewnej

 

Masz pytania dotyczące wyposażenia więzień w akcesoria wandaloodporne?

 

Krzysztof Walczak
tel.: +48 505 497 625
k.walczak@faneco.com

 

Czytaj także:
Najstarszy hotel świata
Sławojki vs Inteligentne toalety
Toaleta w restauracji - wymagania, projekt, wyposażenie
Toaleta dla niepełnosprawnych - zasady projektowania, przepisy, wytyczne

Poznaj nasze kompleksowe:
Wyposażenie toalet w budynkach administracyjnych
Wyposażenie toalet publicznych dla architektów i projektantów
Wyposażenie toalet dla firm budowlanych i deweloperów
Wyposażenie łazienek dla niepełnosprawnych
Wyposażenie łazienek dla HoReCa

Polecane wpisy

Umywalki ze stali

Umywalki ze stali

Polecamy Państwu popularne modele umywalek ze stali nierdzewnej. Wykonane z wytrzymałego materiału, zapewniajace zarazem wysoki poziom higieny... Więcej
Konserwacja stali nierdzewnej

Konserwacja stali nierdzewnej

Przedstawiamy podstawowe informacje o stali nierdzewnej - materiale często używanym w produktach firmy FANECO. Radzimy w jaki sposób... Więcej