Najlepsze praktyki w sprzątaniu i utrzymaniu w czystości toalet publicznych

 

Łazienki w budynkach użyteczności publicznej są każdego dnia odwiedzane przez dziesiątki, a nawet setki osób. Niezależnie czy mowa o toaletach publicznych w przestrzeni miejskiej, restauracji, na dworcach czy dużych centrach handlowych, użytkownicy oczekują, że będą one czyste, a korzystanie z nich – higieniczne i komfortowe. Jednak utrzymanie takiego standardu wymaga systematycznego i prawidłowego dbania o czystość. Wysoka wilgotność, jedna miska WC czy umywalka używana przez wiele osób sprawiają jednak, że bywa to sporym wyzwaniem. Na co powinien zwracać uwagę personel sprzątający w miejscach publicznych, by prace porządkowe przebiegały sprawnie, a ich efekt zapewniał użytkownikom niezbędne bezpieczeństwo?

Jak sprzątać toaletę publiczną?

Sprzątanie toalety publicznej wymaga skrupulatności, dbałości o higienę oraz przestrzegania zasad ustalonych przez zarządcę obiektu. Cała procedura utrzymania czystości w pomieszczeniach składa się z kilku podstawowych kroków: 

  • przygotowanie narzędzi i środków czystości – zaliczają się do nich środki ochrony osobistej (np. rękawice gumowe), szczotki do czyszczenia toalety, środki czyszczące, dezynfekujące, ręczniki papierowe i worki na śmieci, 

  • usunięcie śmieci z koszy oraz tych znajdujących się w jego otoczeniu, 

  • sprzątanie toalety i dezynfekcja miski WC, 

  • czyszczenie umywalek, luster i akcesoriów takich jak dozowniki, 

  • mycie podłóg i innych powierzchni (ściany, ścianki działowe, blaty itp.),

  • uzupełnienie artykułów higienicznych (papier toaletowy, ręczniki papierowe) i upewnienie się, czy są łatwo dostępne dla użytkowników. 

Informacja o zachowaniu czystości w toalecie

Aby zapewnić utrzymanie porządku i bezpieczeństwa użytkownikom, warto stworzyć i umieścić w widocznym miejscu regulamin korzystania z toalet publicznych. Można w nim uwzględnić następujące kwestie: 

  • prośbę o zachowanie czystości – w toalecie dla pracowników oraz odwiedzających należy zachować porządek. Po skorzystaniu z łazienki każdy powinien upewnić się, że pozostaje ona czysta i gotowa do użycia przez kolejne osoby, 

  • zakaz niszczenia wyposażenia – zasady korzystania z toalety powinny uwzględniać informację o zakazie niszczenia sprzętów, w tym urządzeń sanitarno-higienicznych, luster czy dozowników i podajników. Należy dodać, że niszczenie mienia publicznego może podlegać sankcjom, 

  • informacja o dostępie dla osób z niepełnosprawnościami – w regulaminie można uwzględnić informację o tym, jak korzystać z toalety publicznej, skierowaną do osób z różnego typu ograniczeniami. Warto zapewnić, że pomieszczenie jest dostępne i przystosowane do ich potrzeb, 

  • zasady bezpieczeństwa – w regulaminie powinny znaleźć się informacje dotyczące działań potencjalnie zagrażających bezpieczeństwu, takich jak wandalizm, palenie tytoniu czy skutki nieprawidłowego użytkowania toalety. 

Informacja o zachowaniu czystości i bezpieczeństwa w toalecie powinna być umieszczona w widocznym miejscu. Regulamin należy sformułować w taki sposób, by był zrozumiały dla wszystkich użytkowników. Konieczne jest także egzekwowanie jego przestrzegania. 

Przepisy dotyczące sprzątania toalet publicznych

Dokładne zasady sprzątania w pomieszczeniach sanitarnych ustalane są przez zarządcę obiektu. Istnieje jednak szereg przepisów i rozporządzeń, które dotyczą warunków technicznych w toaletach publicznych, określając również ogólne zasady utrzymania czystości w tego typu miejscach. Należą do nich m.in.: 

  • Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12.04.2002, regulujące wymagania, jakie musi spełnić pomieszczenie higieniczno-sanitarne, w tym wyposażenie i warunki techniczne toalet publicznych, 

  • Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29.08.1997 r. w sprawie warunków higieniczno-sanitarnych pomieszczeń użyteczności publicznej – określa m.in. wymogi dotyczące czystości, wentylacji, oświetlenia i wyposażenia, 

  • Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 30.11.2015 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia użyteczności publicznej oraz wyposażenie tych pomieszczeń – zawiera przepisy dotyczące czystości, higieny, zapasów artykułów higienicznych, wyposażenia oraz dostępności dla osób z niepełnosprawnościami, 

  • przepisy sanitarno-epidemiologiczne – mogą obejmować m.in. częstotliwość sprzątania, dezynfekcji, utrzymanie czystości powierzchni dotykowych, dostęp do wody i mydła, a także wymogi dotyczące utrzymania w czystości sanitariatów i umywalek, 

  • miejscowe przepisy samorządowe – wiele miast i gmin posiada własne przepisy dotyczące utrzymania czystości i sprzątania w miejscach użyteczności publicznej, w tym toaletach publicznych. Mogą one określać szczegółowe wymogi, takie jak godziny otwarcia, czystość podłóg, utrzymanie zapasów artykułów higienicznych, wymogi dotyczące personelu sprzątającego itp. 

Należy przy tym pamiętać, że przepisy dotyczące toalet publicznych mogą różnić się w zależności od jurysdykcji. Dlatego trzeba zadbać o to, by przed opracowaniem dokładnego regulaminu i harmonogramu sprzątania sprawdzić, jakie zapisy obowiązują w danym regionie. 

Grafik sprzątania toalety

Aby mieć pewność, że wszystkie czynności mające na celu utrzymanie porządku w toaletach publicznych będą przeprowadzone w odpowiednim czasie i kolejności, istotne jest stworzenie grafiku prac. 

Harmonogram sprzątania toalet precyzuje częstotliwość oraz zakres składających się nań prac, z uwzględnieniem takich czynników jak: 

  • godziny pracy personelu oraz godziny otwarcia toalety, 

  • natężenie ruchu (również w zależności od pory dnia), 

  • specyficzne wymagania danej lokalizacji. 

Przy tworzeniu grafiku można skorzystać z gotowych wzorów listy sprzątania toalet, jednak należy pamiętać o dostosowaniu ich do potrzeb danego obiektu. Warto również zadbać o to, by plan był na tyle elastyczny, by mógł być łatwo zmodyfikowany w sytuacjach awaryjnych. 

3-etapowe sprzątanie łazienek w obiektach użyteczności publicznej

Toalety w miejscach użyteczności publicznej używane są z różną częstotliwością, w zależności od specyfiki obiektu, w którym się znajdują. Jednak zarówno w przypadku łazienki w biurze, jak i na dworcu czy w centrum handlowym, utrzymanie pomieszczeń w czystości odbywa się w podobny sposób.

Zasady sprzątania w toaletach publicznych można zasadniczo podzielić na trzy etapy: sprzątanie zasadnicze i gruntowne oraz serwis bieżący. 

Sprzątanie zasadnicze

Sprzątanie zasadnicze to pierwszy etap porządków, składający się z podstawowych czynności, które mają na celu utrzymanie toalety w odpowiedniej czystości. Zazwyczaj odbywa się przed lub tuż po otwarciu obiektu i polega na usunięciu powszechnych, codziennych zabrudzeń z czyszczonych powierzchni. Wchodzące w jego skład czynności to przede wszystkim: 

  • opróżnienie koszy na śmieci i wymiana worków, 

  • czyszczenie umywalek, blatów i luster przy użyciu specjalnych preparatów, 

  • czyszczenie sedesów i desek sedesowych, 

  • uzupełnienie zapasów papieru toaletowego, mydła oraz ręczników papierowych (jeśli te ostatnie są w danym miejscu stosowane), 

  • zamiatanie i umycie podłogi.  

Etap ten ma na celu zapewnienie odpowiednich warunków higienicznych i ułatwienie utrzymania czystości w toalecie przez cały dzień. 

Sprzątanie gruntowne

Sprzątanie gruntowne to bardziej intensywny proces, który przeprowadzany jest zazwyczaj raz na tydzień lub dwa, w zależności od zapotrzebowania. W jego trakcie usuwane są trudne plamy, osady wapienne oraz zanieczyszczenia gromadzące się w trudno dostępnych miejscach. Składają się nań następujące czynności: 

  • dokładne czyszczenie oraz dezynfekcja wszystkich powierzchni, w tym ścian, drzwi, zawiasów oraz innych elementów wyposażenia toalety, 

  • czyszczenie i dezynfekcja podłóg, z uwzględnieniem szczelin i szpar, w których mogą gromadzić się zabrudzenia, 

  • czyszczenie i dezynfekcja muszli klozetowych oraz innych urządzeń sanitarnych, w tym suszarek do rąk, dozowników na mydło, podajników papieru toaletowego czy śmietniki. 

Odpowiednio przeprowadzone gruntowne sprzątanie pozwala utrzymać w toalecie najwyższy standard czystości i wyeliminować uporczywe zanieczyszczenia. Jest ono szczególnie ważne w przypadku sprzętów, z którymi użytkownicy mają bezpośredni kontakt, takimi jak muszla klozetowa czy okolice umywalki. 

Bieżący serwis

Serwisem bieżącym nazywa się wszystkie czynności podejmowane w trakcie normalnego funkcjonowania toalety publicznej. Pozwalają one na utrzymanie czystości i porządku przez cały dzień, a co za tym idzie – zapewnienie użytkownikom higienicznych i komfortowych warunków. Składają się nań takie czynności jak: 

  • regularne opróżnianie śmietników, zapobiegające ich przepełnieniu, 

  • uzupełnianie zapasów artykułów higienicznych: papieru toaletowego, ręczników papierowych i mydła, a także dodatkowych produktów, takich jak odświeżacze powietrza, 

  • regularne stosowanie środków do czyszczenia i dezynfekcji toalety oraz innych powierzchni, z którymi użytkownicy mają bezpośredni kontakt, 

  • usuwanie pojawiających się w ciągu dnia zanieczyszczeń, 

  • monitorowanie stanu toalety i natychmiastowe reagowanie na ewentualne awarie, takie jak usterki wodociągowe, brak światła czy niedrożność kratek wentylacyjnych. 

Czynności przeprowadzane w ramach serwisu bieżącego pozwalają utrzymać toaletę w dobrym stanie przez cały dzień. Dzięki temu nawet w przypadku dużego natężenia ruchu użytkownicy mają zapewnione poczucie czystości i komfortu.  

Kontrola sprzątania toalet

Kluczowym elementem utrzymania wysokiego standardu czystości i higieny jest regularna kontrola sprzątania toalet. Pozwala ona na skuteczne monitorowanie i zarządzanie całym procesem, co daje pewność utrzymania łazienek w optymalnym stanie oraz umożliwia szybką reakcję na ewentualne problemy. Do najważniejszych aspektów kontroli sprzątania w toaletach publicznych należą: 

  • kontrola przestrzegania harmonogramów sprzątania oraz ich regularne przeglądy i modyfikacja w zależności od bieżących potrzeb, 

  • inspekcje jakościowe – pracownicy odpowiedzialni za zarządzanie obiektem powinni regularnie sprawdzać stan czystości, higieny oraz funkcjonalności toalety. W trakcie inspekcji należy ocenić czy wszystkie czynności sprzątania zostały wykonane zgodnie z wymaganiami, czy zapasy artykułów higienicznych są wystarczające, a także czy nie ma żadnych uszkodzeń lub awarii wymagających naprawy, 

  • reakcja na zgłoszenia – elementem kontroli sprzątania jest szybkie reagowanie na zgłoszenia użytkowników dotyczących jakichkolwiek problemów czy nieprawidłowości w funkcjonowaniu toalety, 

  • komunikacja między personelem sprzątającym a osobami zarządzającymi toaletą – w celu jej skutecznego zbudowania należy zadbać o regularne spotkania i szkolenia w miejscu pracy. Pozwolą one na wymianę informacji oraz efektywne przekazywanie instrukcji o codziennych czynnościach, jak i o aktualizowaniu procedur czy rozwiązywaniu problemów.

Konieczne jest również odpowiednie przeszkolenie pracowników sprzątających w toalecie publicznej, z uwzględnieniem skutecznych metod czyszczenia, prawidłowego użytkowania niezbędnych w tym celu sprzętów i środków mających właściwości dezynfekujące i myjące, a także zasad higieny osobistej podczas pracy. 

Systematyczne monitorowanie jakości sprzątania oraz staranne raportowanie wyników pozwala na bieżąco kontrolować przestrzeganie zasad dotyczących utrzymania pomieszczeń sanitarnych w czystości. Umożliwia także szybkie wychwytywanie ewentualnych nieprawidłowości. Specyfika miejsca, jakim jest toaleta publiczna (zwłaszcza ta przystosowana dla osób niepełnosprawnych) sprawia, że odpowiednio przeprowadzane sprzątanie jest kluczowe dla zapewnienia użytkownikom komfortu, higieny oraz poczucia bezpieczeństwa.