Łazienki w szpitalu - zasady projektowania, wymagania, wyposażenie

Toalety znajdujące się w szpitalach i innych placówkach medycznych to miejsca szczególne. Muszą one zapewnić nie tylko najwyższy poziom higieny, ale i bezpieczeństwo. Korzystają z nich bowiem osoby o różnym stanie zdrowia, często starsze lub niepełnosprawne. Wysoka funkcjonalność nie musi jednak oznaczać zaniedbywania kwestii estetycznych. Przeciwnie - dobrze zaprojektowane pomieszczenie oraz design wyposażenia sprawiają, że łazienka staje się nie tylko wygodna i bezpieczna, ale i doskonale wygląda.

Łazienki w szpitalu

Podobnie jak w każdym innym budynku użyteczności publicznej, łazienka w szpitalu musi być urządzona w taki sposób, by zapewnić jej użytkownikom pełen komfort oraz prywatność. Powinna być wyposażona w sprzęty i akcesoria, które nie tylko umożliwią samodzielne korzystanie z niej osobom o różnym stanie zdrowia, ale i ułatwią pracę personelu medycznego. W wielu przypadkach pracownicy szpitali muszą bowiem pomagać chorym w wykonywaniu czynności toaletowych. Odpowiednio dobrane elementy wyposażenia łazienki szpitalnej pozwolą na sprawne wykonywanie obowiązków, jednocześnie zapobiegając np. przeciążeniom wynikającym z dźwigania osób z niepełnosprawnościami.

Z tego powodu urządzając ubikację w szpitalu należy zadbać o umieszczenie w niej nie tylko standardowych elementów wyposażenia, takich jak lustro, umywalka czy podajnik na ręczniki. Konieczne jest także zastosowanie podobnych rozwiązań, jak w przypadku projektowania łazienek dla osób z niepełnosprawnościami.

Toalety dla chorych

Przy projektowaniu toalety dla chorych obowiązują podobne zasady, jak przy aranżowaniu łazienek w miejscach publicznych. Aby zapewnić najwyższy poziom bezpieczeństwa, ważne jest wykorzystanie odpowiednich materiałów i sprzętów.

Toaleta w szpitalu musi zapewniać komfort i bezpieczeństwo osobom z różnymi dolegliwościami - również takim, które mają problemy z poruszaniem się. Pomieszczenie należy tak zaprojektować, by można było swobodnie z niego korzystać, przemieszczając się na wózku inwalidzkim. Oznacza to konieczność umieszczenia sprzętów (misek ustępowych, umywalek) na odpowiednich wysokościach, zapewnienie szerokich drzwi oraz montażu takich elementów, jak poręcze i uchwyty.

Warto też zadbać o to, by wszelkie akcesoria, takie jak armatura łazienkowa, dozowniki mydła czy suszarki do rąk były rozwiązaniami bezdotykowymi. Dzięki temu korzystanie z nich będzie łatwiejsze - wymaga wykonywania mniejszej ilości ruchów w porównaniu do standardowych modeli. Oprócz tego zmniejszają ryzyko roznoszenia chorobotwórczych drobnoustrojów między poszczególnymi użytkownikami.

Łazienka w szpitalu - wymagania

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 22 czerwca 2005 w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urządzenia zakładu opieki zdrowotnej, pomieszczenia higieniczno-sanitarne w szpitalach, na oddziałach łóżkowych mogą być indywidualne (przy pokojach) lub zbiorowe (dla odcinka pielęgnacyjnego).

Łazienki w szpitalach muszą być wyposażone w ustęp, umywalkę oraz prysznic przystosowany do potrzeb osób z niepełnosprawnościami. Oznacza to w praktyce, że ze sprzętów tych muszą móc wygodnie i bezpiecznie korzystać osoby poruszające się o kulach lub na wózkach inwalidzkich. Warunki te spełniają m.in. kabiny prysznicowe bez brodzików oraz podwieszane umywalki, pod którymi znajduje się wolna przestrzeń.

Zgodnie z określonymi w przepisach wymaganiami, łazienki w szpitalu powinny być odrębne dla kobiet i mężczyzn. Co ważne, konieczne jest zapewnienie osobnych toalet dla personelu oraz pacjentów.

W przypadku szpitali oraz przychodni, w których znajduje się więcej niż 6 gabinetów lekarskich, co najmniej jedno pomieszczenie higieniczno-sanitarne musi być dostosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnościami ruchowymi. Muszą one znajdować się także na każdej kondygnacji dostępnej dla niepełnosprawnych. Dobrą praktyką jest jednak wyposażenie wszystkich łazienek w placówce w stosowne udogodnienia.

Łazienka w szpitalu - zasady projektowania

Choć standard toalet w miejscach publicznych - również w szpitalach - stale się podnosi, niektóre z nich nadal nie zapewniają użytkownikom pełnego komfortu oraz bezpieczeństwa. Najczęściej jest to wynikiem błędów na etapie projektowania pomieszczenia. Niewłaściwie rozplanowany rozkład, nieodpowiednia higiena lub rozwiązania, które utrudniają utrzymanie niezbędnego poziomu higieny to czynniki, które sprawiają, że korzystanie z łazienki może być trudne lub niebezpieczne dla osób chorych.

Podstawową zasadą projektowania łazienki w szpitalu jest dostosowanie jej do grupy docelowej. Dlatego należy wziąć pod uwagę nie tylko potrzeby użytkowników jako pacjentów, którzy mogą mieć problemy z poruszaniem się czy utrzymaniem równowagi. Inaczej projektowane jest pomieszczenie przeznaczone dla kobiet, a inaczej - dla mężczyzn.

Intensywne użytkowanie ogólnodostępnej toalety sprawia też, że sprzęty są szczególnie narażone na zniszczenie. Dlatego projektując łazienkę w szpitalu należy zadbać o wytrzymałe materiały oraz stabilne, solidne konstrukcje:

podłogi powinny być wykończone łatwymi do utrzymania w czystości materiałami mającymi właściwości antypoślizgowe - płytkami ceramicznymi, kamieniem naturalnym lub gresem,
na ścianach muszą znajdować się okładziny, które nie chłoną wilgoci. Najczęściej stosowane są płytki ceramiczne - wytrzymałe i łatwe w konserwacji,
w przypadku pomieszczeń, w których powyżej sufitu umieszczono rurociągi, warto zastosować rozwiązania, dzięki którym będzie można się do nich łatwo dostać w przypadku awarii. Mogą być to np. sufity podwieszane,
warto zadbać o to, by poszczególne elementy wyposażenia były wykonane ze szczególnie odpornych na uszkodzenia materiałów - na przykład sanitariaty ze stali.

Ważne jest także odpowiednie zaprojektowanie systemu wentylacyjnego. Łazienka jest bowiem miejscem, w którym wilgotność powietrza jest stosunkowo wysoka. To z kolei sprawia, że ryzyko pojawienia się pleśni na ścianach lub suficie jest w niej wyższe, niż w innych pomieszczeniach.

Wentylacja w łazience w szpitalu powinna składać się z przewodów i kratek wentylacyjnych oraz wentylatorów wyciągowych. Kluczowe jest przy tym zadbanie o szczególnie sprawną wymianę powietrza w okolicy umywalek - tam bowiem wilgotność powietrza jest najwyższa.

Z toalet w placówkach ochrony zdrowia korzystają osoby z różnymi schorzeniami i dolegliwościami. Dlatego projektując tego rodzaju pomieszczenia, należy zadbać nie tylko o dostosowanie ich do potrzeb pacjentów mających problemy z poruszaniem się, ale także słabowidzących. W tym celu konieczne jest, aby wszelkie sprzęty i akcesoria (podajniki na mydło, papier toaletowy i ręczniki, poręcze i inne) były dobrze widoczne. Można to osiągnąć, wybierając sprzęty w kolorach kontrastujących z odcieniami ścian. Dobrym rozwiązaniem są na przykład czarne elementy na tle jasnych ścian. Ważne jest także odpowiednie dobranie oświetlenia. Należy unikać takiego umiejscowienia lamp, by ostre światło odbijało się od gładkich powierzchni, np. lustra czy płytek. Najlepszym rozwiązaniem jest nieco rozproszone, jasne światło o ciepłym odcieniu. Nie tylko znacznie poprawia ono komfort użytkowników, ale i podnosi walory estetyczne pomieszczenia.

Priorytetem przy projektowaniu toalety w szpitalu lub innej placówce ochrony zdrowia musi być bezpieczeństwo. W miarę możliwości należy też zadbać o to, by w pomieszczeniu znajdowało się jak najmniej ostrych krawędzi i kantów; powinno się także ukryć wszelkie rury oraz kable. Dzięki temu ryzyko wypadków lub różnego rodzaju incydentów skutkujących urazami może zostać znacząco zmniejszone.

Łazienka w szpitalu - wyposażenie

Wyposażając łazienkę w szpitalu należy zadbać przede wszystkim o odpowiednie zabezpieczenie miski ustępowej. Standardowym rozwiązaniem jest montaż specjalistycznych poręczy i uchwytów, które ułatwiają wstawanie i siadanie osobom mającym problemy z poruszaniem się. Mogą być to modele podnoszone lub montowane w ścianach na stałe; w przypadku tych ostatnich godną uwagi propozycją są uchwyty, które w celu zwiększenia wygody użytkowania zostały wygięte pod pewnym kątem.

Dla wielu osób sedes zamontowany na określonej przepisami wysokości jest zbyt niski. Z myślą o nich powstały specjalne nakładki, dzięki którym zostaje on podwyższony tak, by osoba mająca problemy z poruszaniem się mogła wygodnie na nim usiąść oraz wstać.

Rozwiązaniem poprawiającym bezpieczeństwo są także umieszczane obok sedesu stojaki, dzięki którym osoba z niepełnosprawnością może się wygodnie podeprzeć podczas siadania i wstawania, zmniejszając ryzyko upadku.

Wspomniane wyżej uchwyty muszą też obowiązkowo znaleźć się w każdej kabinie prysznicowej. Najlepszym rozwiązaniem są modele mocowane na stałe do ściany. Dzięki temu użytkownik może łatwiej zachować stabilną pozycję podczas wykonywania czynności higienicznych. Niezbędnymi elementami wyposażenia kabiny są także siedziska prysznicowe, zwane też siodełkami. Mogą być one wykonane ze stali nierdzewnej lub tworzyw sztucznych i mają postać małych półek mocowanych do ściany. Są składane, dzięki czemu nie stanowią przeszkody dla osób, które mogą brać prysznic, stojąc.

Alternatywą dla siedzisk są też taborety prysznicowe, które umieszcza się w kabinie tylko w czasie korzystania z niej przez potrzebującą takich rozwiązań osobę. Sprzęty te wyposażone są w specjalnie zaprojektowane siedziska oraz antypoślizgowe nóżki, dzięki którym są bezpieczne i wygodne. Co ważne, zarówno siodełka, jak i taborety powinny mieć siedziska ze specjalnymi wycięciami ułatwiającymi dbanie o higienę miejsc intymnych.

Poszczególne elementy wyposażenia łazienki w szpitalu muszą być tak dobrane, by pacjenci mogli z nich korzystać jak najbardziej samodzielnie. Powinny być to też sprzęty najwyższej jakości. Należy przy tym stosować rozwiązania renomowanych producentów, których jakość i niezawodność jest potwierdzona certyfikatami.

Czytaj także: